Uzay seyahatlerinin insan vücuduna etkisi

Yeni bir araştırmaya göre, kısa süreli uzay yolculukları vücutta, yörüngede aylar geçiren astronotlarınkine benzer değişikliklere neden oluyor.

Ancak bu yolcularda meydana gelen değişikliklerin çoğu, Dünya’ya döndükten sonra birkaç ay içinde tersine dönüyor.

ABD’deki Cornell Üniversitesi Weill Tıp Fakültesi’nde fizyoloji ve biyofizik profesörü olan Chris Mason, “İlk kez uzaya giden bir mürettebatı hücre hücre inceledik ve T hücrelerine, B hücrelerine, bağışıklık sisteminin tüm farklı bileşenlerine baktık. Bu araştırmayı hastanedeki hastalar ve araştırmadaki hastalar için yapıyoruz” dedi.

“Ancak uzayda vücutta ne gibi değişiklikler olduğuna dair ilk kez hücresel, detaylı bir bakış açısına sahip olduk” diyerek ekledi.

Araştırma kapsamında, 2021 yılında Inspriation4 SpaceX’in üç günlük uçuşuna katılan dört uzay turistinden alınan biyolojik örnekler incelendi.

Araştırmacılar elde ettikleri verileri NASA’nın “İkizler Projesi” gibi önceki uçuşlardan elde edilen bilgilerle karşılaştırdı.

Mason, “Örneğin telomerlerin uzayda biraz daha uzadığını gördük ki bunlar kromozomlarınızın sonunda bulunan ve DNA’nızı sağlam tutan kapaklardır” dedi.

“Bunun daha uzun görevlerde gördüğümüze çok benzediğini, ancak o kadar etkili olmadığını bulduk” dedi.

“Örneğin vücuttaki T hücreleri gibi aktive olan bağışıklık sistemindeki stresi görüyoruz. Ayrıca uçuşun vücut üzerinde yarattığı genel stresi de görüyoruz. Ancak birkaç ay içinde bunların yüzde 95’i başlangıç seviyelerine geri dönüyor” diye ekledi.

Uzayda sağlık üzerine yapılan çalışmaların derlemesi

Araştırma, uzay yolculuğunun sağlık üzerindeki etkileri üzerine Nature dergisinde yayınlanan bir dizi çalışmanın parçası.

Bu kapsamda Salı günü yayınlanan diğer çalışmalar uzay uçuşunun cilt, böbrekler ve bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini inceliyor.

Örneğin University College London araştırmacıları tarafından yürütülen bir çalışma, böbrek yapısı ve işlevinin uzay uçuşu ile değiştiğini ortaya koyuyor.

Çalışmada, insan ve fareleri içeren uzay görevlerinin yanı sıra fare ve sıçanları içeren uzay simülasyonlarından elde edilen veriler kullanıldı.

Yedi simülasyonda fareler 1,5 ve 2,5 yıllık Mars görevine eşdeğer seviyelerde radyasyona maruz bırakıldı.

Çalışmada yer alan Dr. Keith Siew, uzay uçuşlarında böbrek taşı gibi sağlık sorunlarında bir artış olduğunu bildiklerini, ancak Mars gibi daha uzun uçuşlarda neler olabileceğini bilmediklerini söyledi.

Siew, “Böbrekleri korumak için yeni yollar geliştirmezsek, bir astronot Mars’a varabilir ama dönüş yolunda diyalize ihtiyaç duyabileceğini söyleyebilirim” dedi.

“Böbreklerin radyasyon hasarı belirtilerini göstermekte geç kaldığını biliyoruz. Bu durum ortaya çıktığında önlenmesi için çok geç olacaktır ki bu da görevin başarı şansı açısından felaket olur” diyerek ekledi. (euronews)