NASA, Mars’ta dev uçak ile su izleri arayacak

NASA, Mars’ın atmosferinde yükseklerde uçup Kızıl Gezegen’de su izleri arayabilecek dev bir uçak geliştirmek için ilk fonunu aldı.

Mars Hava ve Yer Akıllı Kaşifi (Mars Aerial and Ground Intelligent Explorer) ya da Maggie adı verilen, güneş enerjisiyle çalışan aracın, NASA’nın öncü Ingenuity Mars helikopterine benzer şekilde dikey kalkış ve iniş kabiliyetiyle Mars atmosferinde uçması bekleniyor.

Uzay ajansı bu ay yaptığı açıklamada, Mars uçağının tam dolu bataryalarla bin metre yükseklikte yaklaşık 180 km uçabileceğini ve Mars’ta bir yıl boyunca toplam menzilinin 16 bin km’nin üzerinde olmasının beklendiğini söyledi.

NASA bu uçağı kullanarak Kızıl Gezegen’in atmosferi ve jeofizik özellikleri üzerinde üç çalışma yürütmeyi umuyor; bunlar arasında su arayışı, gezegenin zayıf manyetik alanının kökeni üzerine araştırma ve Mars’taki metan sinyallerinin kaynağının zorlayıcı izini sürmek.

NASA’nın bir blog yazısına göre “Maggie, Mars’ta ilk küresel ölçekli atmosferik görevi gerçekleştirebilecek ve Mars yüzeyinin neredeyse tamamını keşfetme kabiliyetimizde devrim yaratacak”.

Ancak uzay ajansı aracın ilk uçuşunu ne zaman yapabileceğine dair yeni bir ayrıntı vermedi.

Mars’ta uçacak hava araçlarının geliştirilmesindeki temel zorluklardan biri, onları Kızıl Gezegen’in çok ince atmosferinde havalandırmak ve kontrollü uçmalarını sağlamak. Mars’taki yüzey hava basıncı, Dünya’da deniz seviyesinden 30-40 km yukarı çıkıldığında karşılaşılan hava basıncı kadar düşük.

Şimdiye kadar diğer gezegenleri keşfetmek üzere gönderilen araçlar, NASA’nın Curiosity’si ya da Çin’in Zhurong’u gibi, çoğunlukla yere bağlı kaldı.

Ancak NASA’nın Perseverance Mars misyonunun bir parçası olan öncü Ingenuity helikopterinin başarısının ardından Mars’ta hava görevleri cazip hale geldi.

Başlangıçta başka bir gezegende motorlu uçuş için bir teknoloji gösterisi olarak planlanan 1,8 kg ağırlığındaki Ingenuity helikopteri, Mars’ta kalkış ve keşifte başarı yakaladı ve kısa süre sonra bilimsel araştırmalara katkı sunmak üzere test aşamasından “mezun oldu”.

Çin de NASA’nın izinden giderek, ülkenin uzay ajansının gelecekteki bir görevde Kızıl Gezegen’den örnek almasını sağlamak üzere kendi “katlanabilir” Mars helikopterini geliştirdi.

Konsept “uygulanabilir gibi görünse de”, havacılık ve uzay araştırmacısı Ge-Cheng Zha, hava aracının “Mars’ın atmosfer koşulları altındaki” performansının daha fazla incelenmesi çağrısında bulunuyor.