Avrupa da silahlanma için finans arayışı

Brüksel merkezli önde gelen ekonomi düşünce kuruluşu Bruegel, Salı günü yayınladığı bir raporda, Avrupa Birliği’nin (AB) yeni bir Avrupa hava savunma kalkanının finansmanı için euro tahvili çıkarmasını önerdi.

Bruegel’in önerileri Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in önemli bir seçim vaadini yerine getirmesini sağlayabilir ancak aynı zamanda, ortak borçlanmaya sürekli karşı çıkan Berlin’de alarm zillerinin çalmasına da neden olabilir.

Brüksel merkezli düşünce kuruluşu raporunda, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Avrupa’nın kırılganlığını ortaya çıkarmış olabileceğini ancak İsrail tarzı bir hava savunma kalkanının yüz milyarlarca euroya mal olabileceğini ve bunun da yaratıcı düşünmeyi gerektirdiğini belirtti.

Raporun yazarlarından Guntram Wolff, Euronews’e yaptığı açıklamada, “Büyük ön sermaye stokunu ödemek için borç finansmanı kullanmak zorundasınız,” dedi. “Mevcut bütçelerle bunu gerçekten finanse edemezsiniz.”

Düşünce kuruluşunda kıdemli araştırmacı olarak görev yapan Wolff, “Herhangi bir ülke tek başına yeterli miktarda hava savunması sağlayamaz, bunu birlikte yapmak çok mantıklı,” dedi.

Rusya’nın devasa insansız hava aracı (İHA) ve füze kapasitesi ana tehdit olsa da, Avrupa’nın devlet dışı aktörlerden gelebilecek saldırılara ya da sınırlarındaki Husi tarzı milisler gibi hibrit savaşlara karşı da hazırlıklı olması gerektiğini söylüyor.

Görevdeki ikinci dönemi için temmuz ayında yayınladığı manifestoda von der Leyen, siber savunmanın güçlendirilmesinin yanı sıra bir Avrupa hava kalkanını ortak çıkar projesi haline getireceğini belirtmiş ve bu projelerin AB fonlarından faydalanacağını ima etmişti.

Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel de askeri kapasiteye fon sağlamak için AB savunma tahvilleri fikrini destekledi ancak bu fikir, daha zayıf AB ekonomilerine sübvansiyon olarak gördükleri bu fikre kızan Almanya’daki şahinler arasında tartışmalı.

Herhangi bir AB sistemi, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yapımı Patriot sistemi, Almanya’nın IRIS-T’si veya Fransız-İtalyan SAMP-T’si de dahil olmak üzere piyasadaki çok sayıda seçenek arasından seçim yapmak zorunda kalacak.

Bruegel raporuna göre AB, mevcut üreticilerden hemen alım yapmaya başlayabilir ve bu üreticilerin birlikte çalışmasını sağlayacak araştırmalara yatırım yapabilir.

Belki de daha endişe verici olanı, özellikle İrlanda ve Avusturya gibi AB üyeleri tarafsızlıklarını ihlal edecek herhangi bir şeye katkıda bulunmak istemedikleri için Komisyon’un doğrudan askeri teçhizat için harcama yapmasının yasak olması.

Bruegel’e göre bu sorun, planların AB endüstrisine bir yatırım olarak gösterilmesiyle aşılabilir ve gerçekten de von der Leyen yeni sistemlerin “Avrupa topraklarında tasarlanması, inşa edilmesi ve konuşlandırılması” sözü verdi.

Bu tür bir korumacılık ABD’de şaşkınlık yaratabilir ama Wolff, Almanya’nın çekincelerinin ortadan kalkacağından emin.

“Önümüzdeki bir ya da iki yıl içinde savunma kapasitemizi arttırmak için çok fazla talep olacak,” diyen Wolff, Alman politikacıların – hem şu anda hükümette hem de muhalefette olanlar – “Bu konuda, büyük ön yatırımların nasıl finanse edileceği konusunda düşünmeleri gerekecek. Avrupa borçlanması bunun bir yoludur.”